Informacja dla uczniów, rodziców
i wychowawców klas wielozawodowych
- Uczniowie klas wielobranżowych to młodociani pracownicy, którzy realizują obowiązek dokształcania w szkole branżowej. Teoretyczne przedmioty ogólnokształcące realizowane są w szkole, do której uczęszcza uczeń (młodociany pracownik), teoretyczne przedmioty zawodowe realizowane są w formie kursowej w Centrum Edukacji Zawodowej w Sieradzu. W przypadku, gdy liczba uczniów w danym zawodzie jest bardzo mała (jeden lub kilku uczniów) kursy organizowane są w innych ośrodkach poza Sieradzem, np. fotograf w ośrodku w Olkuszu, krawiec (CKZ Zielona Góra).
Kształcenie zawodowe praktyczne czyli praktyczna nauka zawodu odbywa się u pracodawcy- rzemieślnika lub pracodawcy niebędącym rzemieślnikiem (właściwe pracodawca zaznacza na zaświadczeniu o zapewnieniu uczniowi odbywanie praktycznej nauki zawodu) na podstawie umowy zawartej między rodzicami/opiekunami prawnymi a pracodawcą. Pracodawca musi posiadać przygotowanie zawodowe oraz pedagogiczne.
Celem kształcenia w szkole branżowej jest przygotowanie uczących się do wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy.
- Kształcenie zawodowe teoretyczne czyli kursy trwają 4 tygodnie i są realizowane w klasach; pierwszej, drugiej i trzeciej.
Kurs finansowany jest przez szkołę, natomiast koszty dojazdu, wyżywienia i zakwaterowania pokrywa uczestnik kursu z własnych środków pieniężnych.
Na zajęciach w ośrodku kursowym uczniowie realizują zajęcia z przedmiotów zawodowych teoretycznych, z których otrzymują oceny, sprawdzana jest obecność i oceniane zachowanie.
Oceny z przedmiotów kursowych mają wpływ na promocję do następnej klasy lub ukończenie szkoły w takim samym stopniu jak przedmioty ogólnokształcące realizowane w szkole.
W przypadku otrzymania ocen niedostatecznych lub nieklasyfikowania uczniowi przysługuje egzamin poprawkowy/klasyfikacyjny na zasadach określonych w Statucie Szkoły.
Po zakończeniu kursu uczeń otrzymuje dwa zaświadczenia: jeden egzemplarz przekazuje wychowawcy, a drugi pracodawcy.
- Naukę zawodu może podjąć młodociany, który:
a) ukończył szkołę podstawową;
b) przedstawił świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca w wybranym zawodzie nie zagraża jego zdrowiu.
Czas trwania nauki to 36 miesięcy, tzn. 3 lata, a po jej zakończeniu absolwent Szkoły Branżowej I stopnia uzyskuje świadectwo potwierdzające posiadanie wykształcenia ogólnego na poziomie zasadniczym.
Aby ukończyć szkołę młodociany pracownik w klasie 3. ma obowiązek przystąpić do egzaminu: czeladniczego (jeżeli pracodawca jest rzemieślnikiem) organizowanego przez Izby Rzemieślnicze lub zawodowego (jeżeli pracodawca nie jest rzemieślnikiem) organizowanego przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne.
Zdanie w/w egzaminu oznacza, że absolwent uzyskuje dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie lub świadectwo czeladnicze, a ponadto otrzymuje wykształcenie zasadnicze branżowe.
Absolwenci Szkoły Branżowej I stopnia mogą kontynuować naukę w dwuletniej szkole Branżowej II stopnia, mogą podjąć pracę lub otworzyć własną działalność.
Podstawowe prawa i obowiązki
młodocianego pracownika w zakładzie pracy
wynikające z w/w przepisów
Obowiązki:
Młodociany pracownik-uczeń to osoba, która ukończyła 15 rok życia, a nie przekroczyła 18 lat. Zabronione jest zatrudnianie osób poniżej 15. roku życia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu pracy oraz przepisami stosownych uchwał, jest zobowiązany w szczególności do:
- Dążenia do uzyskania jak najlepszych wyników w nauce, sumiennego wykonywania powierzonych czynności oraz stosowania się do poleceń przełożonych.
- Przestrzegania przepisów BHP przepisów przeciwpożarowych oraz przestrzegania regulaminu i porządku w miejscu pracy.
a) zna i przestrzega przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
b) uczestniczy w szkoleniach w zakresie bhp (szkolenia wstępne i okresowe),
c) wykonuje prace zgodnie z zasadami i przepisami bhp,
d) dba o ład i porządek w miejscu pracy,
e) posługuje się odpowiednim sprzętem – spełniającym wymogi bhp,
f) używa odzieży ochronnej i sprzętu ochrony osobistej,
g) szanuje mienie zakładu i dba o należyty stan maszyn i urządzeń,
h) poddaje się obowiązującym badaniom lekarskim,
i) niezwłocznie powiadamia przełożonego o zaistniałym wypadku, zagrożeniu zdrowia lub życia ludzkiego, pożaru. - Przestrzegania czasu pracy.
a) czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godzin na dobę,
b) czas pracy młodocianego powyżej 16 roku życia nie może przekraczać 8 godzin na dobę,
c) do czasu pracy młodocianego wlicza się czas nauki w wymiarze wynikającym z obowiązkowego programu zajęć szkolnych.
d) nieobecności w szkole ucznia- młodocianego pracownika usprawiedliwiane są przede wszystkim na podstawie zwolnienia lekarskiego, a w sporadycznych przypadkach przez rodziców zgodnie ze Statutem szkoły dostępnym na stronie internetowej w zakładce szkoła/dokumenty szkoły. Decyzję o usprawiedliwieniu nieobecności ucznia- młodocianego pracownika podejmuje wychowawca klasy. - Wypełniania obowiązku dokształcania.
a) w okresie nauki zawodu młodociany dokształca się w zakresie teoretycznych przedmiotów ogólnokształcących oraz teoretycznych przedmiotów zawodowych realizowanych w formie szkoleń kursowych (I-go stopnia 4 tygodnie, II-go stopnia 4 tygodnie, III-go stopnia 4 tygodnie),
b) na czas dokształcania pracodawca jest zobowiązany zwolnić młodocianego pracownika z odbywania praktyki,
c) czas dokształcania należy traktować identycznie jak czas pracy (za godziny opuszczone nieusprawiedliwione w szkole pracodawca ma prawo dokonać potrącenia stosownie do liczby opuszczonych godzin). - Odnoszenia się z szacunkiem do przełożonego, przestrzegania zasad koleżeńskiej współpracy.
Prawa:
Młodociany pracownik – uczeń zatrudniony w zakładzie pracy na postawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego ma prawo do:
- Otrzymywania, nie rzadziej niż raz w miesiącu, w określonych przez pracodawcę terminach wynagrodzenia za pracę.
* przysługujące wynagrodzenie jest obliczane w stosunku do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w pięciu podstawowych działach gospodarki narodowej (publikowane w dzienniku urzędowym za ostatni miesiąc poprzedniego kwartału) i wynosi:
– w pierwszym roku nauki nie mniej niż 8%,
– w drugim roku nauki nie mniej niż 9%,
– w trzecim roku nauki nie mniej niż 10%.
* młodocianemu może być przyznana premia lub nagroda w wysokości ustalonej przez pracodawcę. - Szczególnej ochrony zdrowia.
* nauka zawodu może być realizowana tylko wówczas, gdy nie ma przeciwwskazań zdrowotnych do pracy w danym zawodzie;
* czas pracy młodocianego wynosi: w wieku do 16 lat – nie może przekraczać 6 godzin na dobę, w wieku powyżej 16 lat – nie może przekraczać 8 godzin na dobę;
* młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej;
* młodocianemu przysługuje prawo w każdym tygodniu co najmniej 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku, który powinien obejmować niedzielę. - Corocznego urlopu wypoczynkowego w okresie wakacji oraz ferii szkolnych.
* młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy;
* po roku pracy młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych;
* w roku, w którym kończy18 lat wymiar urlopu wynosi 20 dni roboczych, jeżeli prawo do urlopu uzyskał przed ukończeniem 18 lat.
* pracodawca jest obowiązany udzielić młodocianemu pracownikowi na jego wniosek urlopu bezpłatnego w wymiarze nieprzekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy. Okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy. - Młodociany otrzymuje na danym stanowisku pracy – odzież roboczą i sprzęt ochrony osobistej.
* rodzaj odzieży ochronnej i sprzęt ochrony osobistej oraz okresy ich użytkowania określają zakładowe normy powstałe w oparciu o obowiązujące przepisy;
* w przypadku, kiedy zakład nie wydaje odzieży ochronnej- młodocianemu przysługuje ekwiwalent pieniężny stosownie do wartości odzieży ochronnej przewidzianej na danym stanowisku;
* młodocianym przysługują środki higieny osobistej zgodnie z zakładową normą. - Korzystania z opieki lekarskiej na obowiązujących zasadach.
* młodociany podlega badaniom lekarskim wstępnym i okresowym.
Jednocześnie ucznia (młodocianego pracownika) obowiązują przepisy zawarte w Statucie Szkoły.
Szkoła pozostaje we współpracy i kontakcie z pracodawcami, u których uczniowie odbywają praktyczną naukę zawodu.
W stosunku do ucznia (młodocianego pracownika) zastosowanie mają następujące przepisy:
- Kodeks pracy- Ustawa z 26.06.1974r. (Dz. U. z 2022r., poz.1510 z późn. zm.);
- Ustawa z 14.12.2016r.- Prawo oświatowe (Dz. U. 2023r., poz. 900);
- Ustawa o rzemiośle z 22.01.1989r. (Dz. U. z 2020r., poz. 2159 z póżn. zm.);
- Ustawa z 19.03.2009r. (Dz. U. 56, poz. 458) o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw;
- Ustawa z 14.03. 2014r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. z 2014r. poz. 598);
- Ustawa z 20.04.2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( Dz.U. nr 99, poz. 1001);
- Rozporządzenie MEN z 22.02.2019r. (Dz. U. 2019r., poz. 391) w sprawie praktycznej nauki zawodu;
- Rozporządzenie MEN z 16.12.2019r. (Dz. U. 2019r., poz. 2468) zmieniające rozporządzenie w sprawie egzaminu mistrzowskiego, egzaminu czeladniczego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych;
- Rozporządzenie MEN z 15.02.2019r., Dz. U. z 2019r., poz. 316) w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego;
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 28.05.1996r. (Dz. U. nr 60, poz. 278 z późn. zm.) w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z 14.07.2023r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz.U. 2023 poz. 1348);
- Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z 29.08.2016r. (Dz. U. z 2016r., poz. 1509) dotyczące prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac.
Zaświadczenie związane z odbywaniem praktycznej nauki zawodu (pdf)
Zaświadczenie związane z oceną końcoworoczną z praktycznej nauki zawodu (pdf)
Zaświadczenie związane z oceną na koniec praktycznej nauki zawodu (pdf)
Uwaga:
Do otwarcia dokumentu w formacie pdf może być wymagane zainstalowanie w systemie operacyjnym darmowej przeglądarki Adobe Reader, Sumatra PDF lub Foxit Reader.